Anjiyo, kalbi ve damarların durumunu tetkik etmek için kullanılan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Anjiyografi ve arteriografi isimleri ile de bilinen yöntemin, sorununu tanısının konulması, tedavi prosedürünün belirlenmesi ve hatta balon veya stent gibi girişimsel tedavilerin uygulanmasında rolü bulunur. Acil olmayan anjiyo, diğer tetkikleri takiben veya bunlarla birlikte hekimin belirleyeceği şekilde yapılırken, acil anjiyografi kalp krizi gibi durumlarda hastaneye acil intikali gerçekleşen hastalara 2-3 saat içerisinde uygulanır.
Koroner anjiyografi işleminde damarların mevcut durumunun incelenerek, canlı bir radyolojik görüntü elde edilmesi mümkündür. Bu işlem hangi damarın ne kadar tıkalı olduğunu gösterirken, kalbin genel durumu hakkında da bilgi verir. Bu görüntüleme yönteminden elde edilen bilgilere istinaden ve eğer gerekli görülür ise stent uygulaması işlem esnasında yapılabilir.
Anjiyo işlemi için ameliyat tanımını kullanmak doğru değildir. Bu işlem damar içerisine gönderilecek bir çeşit sondanın küçük bir giriş kesiğinden girmesi işlemidir. Bu süreçte hastanın genel anestezi yerine çoğunlukla lokal anestezi altında olma durumu söz konusudur. Çoğunlukla 15-20 dakika kadar süren işlemde anjiyograf kasıktan veya el bileğinden girerek, kalbe kadar ilerler ve görüntü alır.
Anjiyo Neden Yapılır?
Anjiyo, hekimin yapacağı diğer tetkikler ve muayene neticesinde yapılmasını uygun görebileceği bir uygulamadır. Her kalp sağlığı sorununda anjiyo kesin olarak yapılır demek doğru değildir. Hastanın kardiyovasküler değerlendirmesinde, damar tıkanmasına işaret edecek verilerin var olması veya herhangi bir şekilde damarlar ile ilgili bir anomalinin var olduğunun düşünülmesi gerekir. Ayrıca anjiyo, bazı kontroller için de gerçekleşebilir. Anjiyo yapılabilecek başlıca durumlar;
- Kalp krizi veya kalp krizi şüphesi durumunda
- Şiddetli göğüs ve sol kolda ağrı
- Biyokimya sonuçlarının olumsuz çıkması
- Efor testlerinde olumsuz sonuç alınması
- EKG değerlerinin bozuk çıkması
- Koroner yetmezlik veya darlık ön tanısının konulmuş olması
- Kapakçık sorunlarının var olması
- Bypass sonrası damarların kontrolünün yapılması
- Stent veya balon işlemlerinin yapılması için
- Doğumsal kalp hastalıklarında kateter ile basınçların ölçülmesi amacı ile uygulanır
Anjiyo, kalp krizi geçirerek hastaneye acil olarak getirilen hastalara uygulanır. Kalp krizine neden olan faktörün tespit edilmesi ve acil girişimde bulunulması için temel değerlendirme araçlarının başında bu işlem gelir. Eğer damarların tıkanıklığı nedeniyle bir kalp krizi meydana gelmiş ise stent gibi uygulamalar ile hastanın hayatını sürdürebilmesi bu şekilde sağlanır. Kronik kalp hastalıkları durumunda da yine benzer şekilde girişimde bulunulabilir. Hastanın dolaşım sisteminin çalışabilmesi için bu uygulama orta ve uzun vadede hayati öneme sahiptir.
Anjiyo Acı Verir mi?
Anjiyo, aracın gireceği noktanın lokal anestezi ile uyuşturulması ile yapılır. Dolayısıyla hastanın acı hissetmesi söz konusu değildir. Ancak işlemin sonrasında, giriş bölgesinde kısa süreli bir yangı oluşabilir. Burada şişlik, morarma ve acı hissi birkaç saat içerisinde azalır ve bir gün sonrasında tamamen kaybolur.
Anjiyo Zor mudur?
Anjiyo, gelişen tıbbi teknolojiler sayesinde, eskiye nazaran çok daha kolay ve hasta bakımından komplikasyonu düşük bir uygulama haline gelmiştir. El bileğinden yapılan anjiyo işleminden sonra hasta hemen ayağa kalkabilirken, kasıktan yapılan anjiyo sonrasında 4-5 saatlik bir beklemenin ardından ayağa kalkmak mümkündür.
Anjiyo Riskli midir?
Anjiyo, düşük düzeyde cerrahi riski; diğer tüm işlemlerde olduğu kadar içerebilir. Ancak bu risk, bu işlemin yapılmaması halinde ortaya çıkabilecek sorunlar nazara alındığında, yok denecek kadar düşüktür. Tıbbi protokoller dahilinde, uzman ekip tarafından yapılan işlemlerin genelinde risk faktörü, düşük seviyededir.
Adana Kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Tuna Katırcıbaşı halen Adana Medline Hastanesinde çalışmaktadır. Çalıştığı kurum koroner yoğun bakım, koroner angiografi, sanal angiografi, ekokardiyografi, transözefagial ekokardiyografi, 24 saat ritm holter, tansiyon holter gibi tetkikleri yapabilme imkanına sahiptir.