Anjiyografi sonrası süreç, bu işlemi yaptıracak olanların en çok merak ettiği konuların başında geliyor. Hastaların birçoğu bunun bir cerrahi işlem olması sebebiyle, yaşamlarını belli bir süre etkileyebileceğinden, örneğin iş göremez hale gelmek gibi durumların oluşabileceğinden endişe ediyor. Oysa anjiyo sonrası süreç, bir iş gününü dahi kapsamayan bir süreci ifade ediyor ve hastanın aynı gün gündelik hayatına dönmesi mümkün olabiliyor.
Tabii burada hastanın anjiyo olma sebebi de dikkate alınması gereken konuların başında geliyor. Örneğin, kalp krizi sonrası anjiyo yapılan hastanın aynı gün gündelik hayatına dönmesi mümkün olamaz. Burada normale dönüşü etkileyen faktör, hastanın anjiyo olmuş olması değil, kalp krizi geçirmiş olması olacaktır. Poliklinik sevki ile bu tetkiki yaptıran hastaların ise zaten gündelik hayatları içerisinde bir işlem olacağından herhangi bir kesinti sürecine genellikle gerek görülmüyor. Hastaların en çok sorduğu soruların bir diğeri ise bu operasyonun bir risk ihtiva edip etmediği konusudur. Anjiyo sonrasında başkaca bir komplikasyon ortaya çıkma durumu özellikle merak edilir. Bu olasılıkları ve anjiyo sonrasında neler yapılması gerektiği ve genel olarak süreci inceleyelim.
Koroner Anjiyografi, kalp damarlarını görüntülemek için kasıktan veya el bileğinden arterlere girilerek yapılan bir görüntüleme işlemidir. Bu işlem dahilinde, hastaya lokal anestezi veriliyor olduğundan, uyanma süreci söz konusu olmayacaktır. Hasta işlem sonrasında bilinci açık olacaktır. Anjiyo kateterinin giriş yaptığı doku üzerinde ise küçük bir açıklık söz konusu olduğundan, bunun zaman içerisinde herhangi bir yara gibi iyileşme durumu söz konusu olabilir. El bileğinden yapılan anjiyo işleminde hasta hemen gündelik yaşantısına dönebilirken, kasıktan yapılan anjiyo sonrasında hastanın 6 saat kadar kum torbaları veya özel kasık damarı kapatma cihazları ile sabitlenerek, yatar pozisyonda beklemesi gerekir.
Damar üzerindeki kesinin iyileşmesi için bu süre gereklidir. Aksi halde kanama meydana gelebilir ki, arterdeki kanama durumları riskli durumlar olduğundan, hastanın hareket etmesine izin verilmez. Her iki tür anjiyo durumunda da kateter girişi için açılan kesinin korunması çok önemlidir. Özellikle kasıktan yapılan anjiyo işlemlerinden sonra, hastanın ıkınma, hapşırma gibi eylemler burada kanamaya neden olabilir.
Koroner Anjiyografi sonrası dikkat edilmesi gereken en temel husus, hastanın işlem sonrasındaki 2 ila 6 saat içerisinde, hekimin uygun gördüğü şekilde dinlenmesidir. Kanama gibi komplikasyonların önüne bu şekilde geçilebilir. Anjiyo sonrası, hekimin talimatları doğrultusunda 48 saat kadar aşırı hareketlilikten kaçınılmalı, gerekli görülür ise istirahate devam edilmelidir. Hasta Anjiyografi sonrası kendisine verilen ilaçları eksiksiz ve zamanında kullanmalı, mümkün olduğunca fazla sıvı tüketmelidir.
Anjiyografi girişimi yapılan bölgeye mümkün olduğunca az baskı uygulanmalı, banyo yapılırken suyun sıcaklığının ılık seviyede tutulması sağlanmalıdır. Hastanın beslenme diyet takvimine uyması oldukça önemlidir. Koroner Anjiyografi sonrası sigara ve alkol kullanımı doğru değildir. Bu alışkanlıkların genel olarak terk edilmesi önerilirken, bu işlem sonrasında özellikle birkaç hafta mutlak kaçınma zorunludur. Egzersiz ve cinsel ilişkinin Anjiyografi sonrası hekimin belirleyeceği süre boyunca sınırlanması gerekebilir.
Anjiyografi sonrası en yaygın komplikasyon; girişim yapılan bölgede yanma, morarma ve şişmedir. Normal koşullarda belli ölçüde morarma ve ağrı beklenen durumlar olmakla birlikte, aşırı ve geçmeyen durumlarda hekime başvuru gereklidir. Girişim bölgesinde kanama, hastanın talimatlara uymaması veya sair sebeplerle meydana gelebilir. Bu durumda olabildiğince hızlı şekilde sağlık kuruluşuna başvurmak gereklidir. Yaygın olmamakla birlikte görülebilecek bir başka komplikasyon göğüs ağrısı ile birlikte seyreden kalp sorunları olabilir. Göğüste başlayıp sol kol, çene ve omuza uzanan bir ağrı durumunda vakit kaybetmeden hekime başvurmak gereklidir.
Kaynakça:
https://tkd.org.tr/menu/157/kalp-kateterizasyonu-ve-anjiyografisi%20hakkinda-sik-sorulan-sorular