Kalp Spazmı Neden Olur? Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Kalp spazmı, koroner arterlerde geçici daralma sonucu kalp kasına giden kan akışının azalmasıdır. Bu durum, göğüs ağrısı ve baskı hissi ile kendini gösterir.

Kalp spazmının nedenleri arasında soğuk hava, aşırı stres, sigara ve bazı ilaçlar yer alır. Altta yatan koroner arter hastalığı da riski artırabilir.

Tanıda EKG, efor testi ve koroner anjiyografi kullanılabilir. Erken teşhis, kalıcı hasarın önlenmesi açısından önemlidir.

Tedavide damar genişletici ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri ve tetikleyici faktörlerden kaçınma esastır. Düzenli takip, atakların önlenmesine yardımcı olur.

Kalp Spazmı Nedir?

Kalp spazmı, kalbi besleyen koroner damarların aniden daralmasıyla ortaya çıkan geçici kan akışı azalması durumudur. Bu durum, göğüs ağrısı veya baskı hissiyle kendini gösterebilir ve genellikle dinlenmeyle geçer. Kalp kriziyle karıştırılabilir ancak geçicidir. Stres, soğuk hava, sigara ve bazı ilaçlar spazmı tetikleyebilir. Tanı ve tedavi için kardiyolojik değerlendirme gereklidir.

Kalp Spazmı Hangi Mekanizmalarla Ortaya Çıkar?

Kalp spazmı karmaşık ve birbirini tetikleyebilen çeşitli mekanizmalar sonucu ortaya çıkar. Özetle şunlardan bahsedilebilir:

Damar Çevresindeki Kasların (Düz Kas Hücrelerinin) Aşırı Hassasiyeti:

• Koroner damarların çevresinde bulunan düz kas hücrelerinin fazla tepki vermesi spazma neden olabilir. Normalde vücut, damarları gerektiğinde genişletir ya da daraltır; ancak bu hücreler aşırı hassas olduğunda ufak uyarılara bile gereğinden fazla daralma tepkisi verir. Örneğin stres hormonları, nikotin veya soğuk hava gibi tetikleyiciler, “fazla sıkma” refleksini tetikleyebilir.

Endotelin Görevi ve Endotel Hücrelerinin Bozulması:

• Damarın iç yüzeyi “endotel” adı verilen bir hücre tabakasıyla kaplıdır. Endotel, damarların kasılıp gevşemesini düzenleyen çeşitli maddeler (örneğin nitrik oksit) salgılar. Endotel sağlıklı çalıştığında damarları korur, gevşetir. Ancak endotel hücrelerinin hasarı veya yetersiz çalışması durumunda bu mekanizma bozulur. Damar genişleten maddeler yeterince salgılanmayınca veya yerine damar daraltıcı maddelerin etkisi artınca spazm için zemin hazırlanmış olur.

Otonom Sinir Sistemi Dengesizliği:

• Vücudumuz, istemsiz faaliyetleri “sempatik” ve “parasempatik” sinir sistemiyle ayarlar. Sempatik sistem, kalp atışını hızlandırır ve damarları daraltma eğilimi gösterir; parasempatik sistem ise kalp hızını yavaşlatır ve damarları gevşetici rol oynar. Bu ikisinin arasındaki denge bozulursa, bazen sempatik etkiler çok baskın hale gelir ve damar spazmını tetikleyebilir.

İnflamasyon ve Oksidatif Stres:

• Tıpkı paslanan bir demir gibi, damarlar da zamanla inflamasyon (iltihap) ve oksidatif stres (zararlı serbest radikallerin artışı) nedeniyle zarar görebilir. Bu zarar, endotel hücrelerini yıpratarak spazma meyil yaratır. Kronik iltihap varlığında damar duvarları hassaslaşır ve “kolayca” kasılmaya başlar.

Tetikleyici Faktörler:

• Sigara: Nikotin ve diğer kimyasallar, damar çeperlerini doğrudan uyarır, endotel fonksiyonlarını bozar.
• Stres: Yoğun stres hormonları (adrenalin gibi) damarların daralmasına katkı sağlayabilir.
• Soğuk Hava: Vücut soğuğa maruz kalınca ısı kaybetmemek için damarları daraltma refleksi gösterir; hassas damarlarda bu durum aşırı reaksiyona dönüşebilir.
• Alkol ve Uyuşturucu Maddeler: Özellikle kokain gibi uyarıcılar damarlarda ciddi spazm ataklarına neden olabilir.

Kalp Spazmının Belirtileri Nelerdir?

Kalp spazmı bazen gözden kaçabilen bir sorun olsa da tipik birkaç belirtiyi yakından tanırsak erken fark etme şansımız artar:

• Göğüs Ağrısı (Anjina):

Göğüsün tam ortasında ya da hafif sol tarafında, sıkıştırıcı veya baskı şeklinde ağrı en yaygın belirtidir. İlginç olan şu ki bu ağrı, genellikle istirahat halinde veya gece yarısı ya da sabaha karşı aniden gelebilir. “Kalbim sıkışıyor” hissiyle uyanmak sıkça anlatılan bir durumdur.

• Ağrının Yayılması:

Göğüs ağrısı bazen boyun, çene, kola, özellikle de sol kola veya omza yayılabilir. Tıpkı klasik kalp krizi belirtilerinde olduğu gibi, spazm da benzer hislere yol açabilir.

• Nefes Darlığı ve Soluğun Daralması:

Kalp yeterince oksijen alamadığında, vücut “alarm” durumuna geçer. Kişi nefes darlığı hissedebilir, rahat nefes alamadığını düşünür. Bu da paniği artırabilir ve tabloyu daha da karmaşık hale getirebilir.

• Çarpıntı ve Düzensiz Kalp Atışları:

Kalbin elektriksel düzeni bozulduğunda kalp ritminde düzensizlikler (aritmiler) ortaya çıkabilir. Kişi kendi kalp atışlarını duyumsayabilir, kalbinin hızlandığını veya “teklediğini” hissedebilir.

• Bayılma (Senkop):

Nadiren de olsa, şiddetli bir spazm beynin de yeterince kanlanamamasına yol açabilir. Bu durumda baş dönmesi, sersemlik ve hatta bayılma gerçekleşebilir.

• Terleme, Mide Bulantısı ve Endişe Hissi:

Kalp spazmı sırasında vücut, stres hormonlarını devreye sokarak terlemeye, bazen mide bulantısına ve sıkıntı hissine neden olabilir.

Bunların hiçbiri “kesinlikle kalp spazmı” demek değildir, ancak bu belirtilerin varlığında tıbbi değerlendirme önemlidir. Çünkü kalp spazmı, yanlışlıkla “panik atak” diye de yorumlanabilir ya da tam tersi, panik atak sanılan şey bazen kalp spazmı olabilir. İşte bu ayrımın yapılması için doktor muayenesi ve testler gerekir.

Kalp Spazmı Nasıl Teşhis Edilir?

Teşhis aşaması hem dikkat hem de sabır gerektirir. Çünkü kalp spazmı her zaman “geliyorum” demez ve ataklar sırasında yapılan testler en net verileri sunar. Atak olmadığı zaman diliminde yapılan tetkikler ise bazen normal çıkabilir. Peki hekimler ne yapar?

• Klinik Hikâye ve Muayene:

İlk adım her zamanki gibi hastanın hikâyesini dinlemektir: Ağrının ne zaman geldiği ne kadar sürdüğü, hangi durumlarda tetiklendiği gibi ayrıntılar çok değerli ipuçları sunar. Ardından kalp dinlenir, nabız ve tansiyon ölçülür.

• Elektrokardiyogram (EKG):

Kalp elektriğinin grafik gösterimi olan EKG, özellikle atak sırasında çekilebilirse çok yol göstericidir. Spazm esnasında damarın iyice daralması ST segmentinde yükselmeye (ST elevasyonu) neden olabilir. Ancak atak bittiğinde bu belirti ortadan kalkabilir. Bu nedenle 24 saatlik (veya 48 saatlik) Holter EKG kaydı, yakalanamayan atakları tespit edebilir.

• Efor Testi:

Genellikle koroner arter hastalığından şüphelenildiğinde, hastaya koşu bandı ya da sabit bisiklet üzerinde EKG çekilir. Ancak kalp spazmı tipik olarak eforla değil istirahat halinde ortaya çıkabilir. Bu nedenle efor testinin normal çıkması kalp spazmını tamamen dışlamaz.

• Koroner Anjiyografi ve Provokasyon Testleri:

Kesin tanı aşamasına gelindiğinde koroner anjiyografi yapılabilir. Bu işlemde, kasık veya bilekten ince bir kateterle kalp damarlarına kontrast madde verilir ve damarların içi görüntülenir.

Fakat kalp spazmında damarlar normal zamanlarda tamamen açık görünebilir. Bu yüzden “provokasyon testi” uygulanır: Damarları kasılmaya yatkın hale getiren ilaç (örn. Asetilkolin veya Ergonovin) damar içine enjekte edilir. Eğer kişi kalp spazmına eğilimliyse, bu ilaçla damar kısa süreliğine yüzde 90’a varan oranda daralır ve tanı kesinleşir.

• Diğer Görüntüleme Yöntemleri:

Bazı durumlarda eko (ekokardiyografi), nükleer stres testleri ya da MR gibi yöntemlere de başvurulabilir. Ancak kalp spazmını en net gösteren yöntem genellikle provokasyon testleriyle desteklenen anjiyografidir.

Kalp Spazmını Tetikleyen Faktörler Nelerdir?

Bir kişinin kalp spazmı geliştirme olasılığını artıran ya da mevcut spazm epizodlarını şiddetlendiren bazı faktörler söz konusudur. Bunlar bazen önlenebilir, bazen de kişinin genetik mirasıyla bağlantılı olabilir. Öne çıkan tetikleyiciler şunlardır:

• Sigara ve Tütün Kullanımı:

Sigara dumanı, damarları daraltan kimyasallar içerir ve endotel fonksiyonlarını bozar. Hem aktif hem de pasif içicilik kalp spazmını tetikleyebilir.

• Stres ve Anksiyete:

Günlük yaşamın koşuşturması içinde bazen stres düzeyleri yükselir. Yoğun stres hormonları kalp atım hızını, tansiyonu ve damar daralmasını tetikleyebilir. Spaza meyilli damarlar için bu tetikleyici bir “kıvılcım” gibidir.

• Soğuk Hava veya Ani Sıcaklık Değişiklikleri:

Özellikle kış aylarında aniden soğukla karşılaşmak, vücudun doğal koruma refleksiyle damarların kasılmasına yol açar. Zaten hassas olan damarlar daha da şiddetli kasılabilir.

• Alkol, Kafein ve Uyarıcı Maddeler:

Aşırı alkol tüketimi ve bazı uyarıcı maddeler (kokain, amfetamin gibi) kalp spazmını tetikleyebilir. Kafein de yüksek dozlarda benzer etki gösterebilen bir uyarıcıdır.

• Hormonal Dalgalanmalar:

Özellikle kadınlarda menopoz öncesi ve sonrası dönemde değişen östrojen düzeyleri damar tepkilerini etkileyebilir. Bazı çalışmalarda hormon seviyelerindeki ani dalgalanmaların kalp spazmı riskini arttırdığına dair bulgular mevcuttur.

• Genetik Faktörler ve Aile Öyküsü:

Ailede benzer kalp damar rahatsızlıkları olan kişilerde spazma yatkınlık söz konusu olabilir. Henüz tüm genetik mekanizmalar net anlaşılmasa da kalıtımın rol oynayabileceği düşünülmektedir.

Kalp Spazmı “Kalp Krizi” İle Nasıl Karıştırılabilir?

Birçok kişi göğüs ağrısı yaşadığında hemen “kalp krizi mi geçiriyorum?” diye endişelenir. Aslında kalp spazmı, belirti olarak kalp krizine oldukça benzeyebilir. Çünkü her iki durumda da göğüste ağrı, nefes darlığı, terleme ve çarpıntı gibi belirtiler görülebilir. Peki aradaki farklar nedir?

• Kalp krizinde ağrı genellikle 20 dakika veya daha fazla sürebilir ve dinlenmekle geçmez. Kalp spazmındaki ağrı ise birkaç dakikadan yarım saate kadar sürebilir, ardından tamamen kaybolabilir.
• Kalp krizi çoğunlukla aterosklerotik plakla ilişkilidir ve fiziksel efor veya stres dönemlerinde açığa çıkar. Kalp spazmı ise istirahat halinde, hatta gece uyurken bile olabilir.
• Kalp krizinin klasik tipinde damar tıkanıklığı net olarak görülür. Ancak kalp spazmında bazen damarlar temiz görülür; fakat provokasyon testi yapıldığında aniden daralma tespit edilir.

Yine de göğüs ağrısının sebebi ne olursa olsun, “ihmal etmek” çok risklidir. Çünkü ayırımı yapmak ancak tıbbi testlerle mümkün olabilir. Bu yüzden şikâyetler ciddiye alınmalı ve tıbbi değerlendirmeye başvurulmalıdır.

Kalp Spazmında Tedavi Seçenekleri Neler?

Kalp spazmı tamamen tedavi edilebilir veya en azından kontrol altına alınabilir bir durumdur. Tedavinin ana amaçları:

• Spazm ataklarını durdurmak,
• Atakların sıklığını ve şiddetini azaltmak,
• Olası kalp hasarından korunmaktır.

İlaç ve Destek Tedavileri

• 1-Kalsiyum Kanal Blokerleri (KKB):

Koroner arter spazmının “olmazsa olmaz” ilaçlarıdır. Damar etrafındaki kasların kasılmasında kalsiyum iyonları kritik rol oynar. KKB’ler bu kalsiyum kanallarını bloke ederek damarları gevşetir ve spazmı önler. Nifedipin, amlodipin, diltiazem, verapamil gibi örnekleri vardır.

• 2-Nitratlar (Nitrogliserin vb.):

Hem anlık ağrı kesici olarak (dil altı tablet veya sprey formunda) hem de uzun süreli önleyici olarak (izosorbid dinitrat vb.) kullanılabilir. Nitratlar damarları genişletici etki gösterir, göğüs ağrısını hızla hafifletir. Ancak uzun dönemde tolerans gelişmemesi için dikkatli doz ayarı yapmak gerekir.

• 3-Statinler:

Aslında kolesterolü düşürmek için kullanılan statinlerin, damar endotelini iyileştirici ve iltihabı azaltıcı etkileri de vardır. Bu nedenle kalp spazmı riskini azaltmaya yardımcı olabilirler.

• 4-Rho-Kinaz İnhibitörleri (Fasudil vb.):

Fazla popüler olmamakla birlikte damar kasılmasında rol oynayan Rho-kinaz adlı enzimi engelleyerek spazmı önleyebilir. Bazı ülkelerde kullanımı sınırlıdır ama ileride yaygınlaşma potansiyeli bulunmaktadır.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

• 5-Sigaranın Bırakılması:

Vücuttaki damarların en büyük düşmanı sigara ve diğer tütün ürünleridir. Sigarayı bırakmak, kalp spazmı atağı sıklığını ve riskini kayda değer ölçüde azaltır.

• 6-Düzenli Egzersiz:

Abartılı ve ağır sporlardan ziyade, düzenli yürüyüş veya hafif tempolu egzersizler kalp damar sağlığını destekler. Günde en az 30 dakikalık yürüyüşler bile koroner damarların kendisini daha esnek tutmasına yardımcı olur.

• 7-Stres Yönetimi:

Hayatımızdan stresi tamamen söküp atmak mümkün olmayabilir; ancak meditasyon, yoga, nefes egzersizleri veya ilgi alanlarına zaman ayırmak gibi stres azaltıcı yöntemlerle damarlardaki daralma eğilimini hafifletebiliriz.

• 8-Beslenme Düzeni:

Yüksek yağlı ve işlenmiş gıdalardan uzak, daha çok sebze-meyve ve tam tahıllara dayalı bir diyet damar sağlığına dosttur. Somon gibi omega-3 zengini balıkların tüketimi de kalp dostu seçenekler arasındadır.

• 9-Alkol ve Kafein Kontrolü:

Aşırı alkol tüketimi ve yüksek miktarda kafein, kalp spazmını tetikleyebilir. Miktarı sınırlı tuttuğumuz sürece (örneğin günde 1-2 fincan kahve) genellikle sorun yaratmaz; fakat bireysel hassasiyet göz ardı edilmemelidir.

• 10-Düzenli Uyku:

Yeterli ve kaliteli uyku, hormon dengesini koruduğu gibi kalp damar sisteminin de düzenli çalışmasına katkı sunar. Uyku bozuklukları da strese ve kalp ritim sorunlarına zemin hazırlayabilir.

Girişimsel Yöntemler

Çoğu kalp spazmı vakası ilaç ve yaşam tarzı önlemleriyle kontrol altına alınır. Fakat eğer kişi aynı zamanda belirgin aterosklerotik plaklarla da mücadele ediyorsa ve stent takılmasını gerektiren bir darlık söz konusuysa, girişimsel yöntemlere (örneğin balon anjiyoplasti ya da stent yerleştirme) başvurulabilir. Yalnız unutulmamalı ki saf kalp spazmı vakalarında damar tıkanıklığı genellikle yoktur; dolayısıyla stent takmak çoğu zaman gerekli görülmez.

Kalp Spazmını Önlemek İçin Hangi Adımlar Atılabilir?

• Kişisel Tetikleyicileri Tanımak:

Her bireyin hassas olduğu noktalar farklı olabilir. Kimi soğuk havada atak geçirir, kimi fazla kahve içtiğinde, kimi stresli bir toplantı öncesinde. Bu tetikleyicileri fark edip kaçınmak bile atakların sıklığını ciddi ölçüde azaltır.

• Düzenli Tıbbi Kontroller:

Yılın belli dönemlerinde rutin kan testleri, tansiyon ölçümü ve kalp değerlendirmeleri yapmak, olası bir sorunu erkenden fark etmeye yarar. Özellikle orta yaş ve üstünde, ailesinde kalp hastalığı öyküsü olanlarda bu kontroller daha da önemlidir.

• Sağlıklı Kilo Aralığında Kalmak:

Aşırı kilo, damar sertliğine (ateroskleroz) katkı sunar ve kalbin yükünü artırır. Kilo vermek ya da ideal kiloyu korumak kalbe binen bu yükü hafifletir.

• Psikolojik Destek veya Terapi:

Şiddetli kaygı bozukluğu, panik atak veya depresyon gibi durumlar kalp spazmını kolaylaştırabilir. Gerekirse psikolojik destek almak, ilaç tedavisi veya terapi yöntemleriyle ruh sağlığını korumak kalp spazmını da azaltır.

• Ilık ve Kademeli Sıcaklık Değişimleri:

Özellikle kış aylarında, çok soğuk ortamlara aniden çıkmak yerine kat kat giyinmek veya araç içi sıcaklığı birden düşürmemek gibi önlemler koroner spazmların önüne geçebilir.

Kalp Spazmının Yol Açabileceği Olası Komplikasyonlar Nelerdir?

“Spazm” kelimesi kulağa sanki anlık bir kasılma gibi gelse de uzun ya da şiddetli ataklar ciddi sorunlara yol açabilir. Bu komplikasyonları bilmek, hastalığı ciddiye almayı sağlar:

• Miyokard İskemisi ve Enfarktüsü (Kalp Krizi):

Eğer spazm sırasında damar yüzde 90-100 oranında daralır ve belli bir süre böyle kalırsa kalp kasının beslenmesi kesintiye uğrar. Bu durum aynen tıkanmaya bağlı kalp krizi gibi doku hasarı yaratabilir.

• Ritim Bozuklukları (Aritmiler):

Kalbin elektriksel akışı bozulduğunda, ölümcül olabilen ventriküler taşikardi veya fibrilasyon gibi ritim bozuklukları gelişebilir. Tedavi edilmezse ani kalp durmasına kadar varan sonuçlar doğurabilir.

• Kalp Yetmezliği:

Sürekli tekrarlayan spazmlar kalp kasını yıpratabilir. Zamanla kalp, pompalama gücünü kaybederek yetersiz çalışmaya başlar; buna kalp yetmezliği denir.

• Ani Kardiyak Ölüm:

En korkulan komplikasyondur. Şiddetli bir spazm, ağır bir aritmiye dönüşür ve müdahale gecikirse ani kardiyak ölümle sonuçlanabilir. Neyse ki düzenli tedavi ve takip bu riski belirgin derecede azaltır.

• Psikolojik Etkiler:

Tekrarlayan göğüs ağrısı atakları kişiyi tedirgin eder, “Her an kalp krizi geçirebilirim” korkusuyla yaşam kalitesini düşürebilir. Bu da kaygı bozukluklarına, sosyal izolasyona sebep olabilir. Dolayısıyla psikolojik destek de önemlidir.

Hangi Durumlarda Mutlaka Doktora Başvurulmalı?

Kalp spazmı atağı olduğundan şüpheleniyorsanız veya aşağıdaki durumlarla karşılaşıyorsanız vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir:

• Göğüs Ağrısı 5-10 Dakikayı Aştıysa ve Azalmıyorsa: Dinlenmenize ya da dil altı nitrogliserin almanıza rağmen ağrı geçmiyorsa, ciddi bir iskemi olasılığı vardır.
• Ağrıya Eşlik Eden Şiddetli Terleme, Bulantı, Kusma, Baş Dönmesi veya Bayılma Varsa: Bu durumlar genellikle vücudun acil durum sinyalleri olup kalp krizi veya ciddi aritmi belirtisi olabilir.
• Daha Önce Benzer Şikâyetiniz Yokken Aniden Ortaya Çıktıysa: Kalp spazmı veya kalp krizi açısından değerlendirmek için acil bir inceleme gerekir.
• Kalp Hastalığı Öykünüz Varsa ve Ağrılarınız Karakter Değiştirdiyse: Örneğin daha önce eforla gelen ağrılar artık istirahat halinde de gelmeye başladıysa.
• Önceden Kalp Krizi Geçirdiyseniz, Stent veya Bypass Olduysanız: Yüksek risk grubunda sayılırsınız ve yeni ortaya çıkan her göğüs ağrısı mutlaka ciddiye alınmalıdır.

Bazen atak gelip geçer ve birkaç dakika içinde rahatlama olur. Ancak her “geçip gitti” diye düşündüğünüz atak, altta yatan durumu çözmez. Bu nedenle belirtileri tekrarlayan veya daha hafif seyrede de olsa göğüs ağrısı yaşayan kişilerin hekimiyle görüşmesi çok önemlidir.

Uzun Vadede Kalp Spazmı ile Nasıl Yaşanır ve Yönetilir?

Diyelim ki kalp spazmı teşhisi konuldu, tedaviye başladınız. Hayatınızda neler değişir?

• Düzenli İlaç Kullanımı:

Kalsiyum kanal blokörleri ve/veya nitratlar sizin “güvenlik kalkanınız” olur. Doktorun önerdiği dozu aksatmadan almak ve ilaç bitmeden yenisini temin etmek önemlidir. Ara ara “Artık ağrım yok, ilaçları bırakayım” gibi bir düşünceye kapılmak, atakların yeniden şiddetlenmesine yol açabilir.

• Kontrollü Bir Yaşam Tarzı:

Bu asla “Sürekli korku içinde yaşamak” demek değildir. Aksine, vücudunuza kulak vermek, stres faktörlerini minimuma indirmek ve daha sağlıklı tercihler yapmak anlamına gelir.

• Rutin Doktor Kontrolleri:

Yıl içinde birkaç kez kalp ve damar sağlığınızı değerlendirmek, kan tahlilleri yapmak, EKG veya Holter kaydı almak gerekebilir. Bu kontroller, ufak değişimleri erken yakalamak ve tedaviyi ayarlamak adına önemlidir.

• Egzersiz ve Hareket:

Aşırı zorlama içermeyen fakat düzenli yapılan egzersizler (örneğin haftada 3-4 gün 30-45 dakikalık tempolu yürüyüş) kalp kasını güçlendirir, damar sağlığını iyileştirir. Gerekirse egzersiz programı için bir uzman desteği alınabilir.

• Duygusal Destek ve Psikolojik Dayanıklılık:

Kalp spazmı olan birçok kişi, sürekli olarak “acaba tekrarlar mı?” endişesi yaşayabilir. Bu endişe, günlük hayatta aşırı temkinlilik ve panik hali yaratabilir. Böyle bir durumda psikoterapi, danışmanlık veya destek grupları kişinin kaygısını yönetmesine yardımcı olabilir.

• Beslenme Düzeninin Önemi:

Doymuş yağ ve yüksek kolesterol içeren besinleri sınırlamak, sebze-meyve tüketimini artırmak damar sağlığı açısından faydalı olacaktır. Ayrıca tuz tüketimini kısıtlamak tansiyon kontrolü için önemlidir.

• Aktif ve Sosyal Olmak:

Kalp spazmı tanısı almak, hayattan geri çekilmek için bir sebep değildir. Aksine, sosyal bağları güçlü tutmak, sevdiklerinizle zaman geçirmek, hobilere yönelmek psikolojik açıdan koruyucudur. Mutlu hissetmek, stres düzeyini de azaltır.

Kalp Spazmıyla Uzun Vadede Nasıl Başa Çıkabilirsiniz?

Kalp spazmı, adı bazen korkutucu gelse de tedavisi ve takibi mümkün olan bir durumdur. Koroner arterlerin aniden daralmasıyla kalp kası kısa süreliğine oksijensiz kalır ve tipik göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı gibi belirtilerle kendini gösterir.

Bu tablonun nedeni genellikle damar düz kasının aşırı hassasiyeti, endotel bozukluğu, otonom sinir sistemi dengesizliği veya iltihap-oksidatif stres bileşimi olabilir. Kimi zaman sigara, stres, soğuk hava, yüksek kafein veya alkol tüketimi gibi etkenler bu atakları tetikleyebilir.

Teşhis için en kritik aşama, spazmın damar görüntülemede (koroner anjiyografi) provokasyon testiyle yakalanmasıdır. Tedavide ise kalsiyum kanal blokörleri ve nitratlar başrolü üstlenirken, yaşam tarzı değişiklikleri de uzun vadede büyük önem taşır. Sigarayı bırakmak, düzenli egzersiz yapmak, stres yönetmek, sağlıklı beslenmek ve düzenli kontrole gitmek, atakları hem azaltır hem de kalp damar sağlığınızı genel anlamda korur.

Unutmayın, göğüs ağrısı basit bir kas ağrısı da olabilir, kalp spazmı da kalp krizi de. Bunu ayırt etmenin tek yolu zamanında ve doğru şekilde tıbbi değerlendirmeye başvurmaktır. Belirtileriniz varsa, ” geçer, bir şey olmaz” düşüncesine kapılmak yerine bir uzmana danışmak hem ruhen rahatlatıcı olur hem de olası bir sorunu erken dönemde çözme fırsatı sunar.

Kalp spazmıyla yaşamak, adeta trafikte ani dur-kalklara alışmak gibi bir süreçtir. Önlemler alır, dikkat ederseniz, büyük kazalardan korunabilirsiniz. İlaçlarınızı düzenli kullanır, bedeninizi ve zihin sağlığınızı destekleyecek yaşam alışkanlıkları benimserseniz, kalbinize huzurlu ve konforlu bir alan yaratmanız mümkündür. Hayat kalitenizin yükseldiğini ve kalbinizin size “daha az” sürpriz yaptığını göreceksiniz. Zaman içerisinde, vücudunuzla ilgili yeni bir bilinç kazanarak daha sakin, sağlıklı bir yaşam sürdürebilirsiniz.

Prof Dr Tuna Katırcıbaşı

Prof. Dr. Mahmut Tuna Katırcıbaşı, 1998’de Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuş, kardiyoloji uzmanlığını 2003’te Mersin Üniversitesi’nde tamamlamıştır. Başkent Üniversitesi’nde doçent, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nde profesör olarak görev yapmıştır. Koroner arter hastalığı, hipertansiyon, kalp yetmezliği ve girişimsel kardiyolojide 25 yılı aşkın deneyime sahiptir. 2019’dan beri Adana Özel Medline Hastanesi’nde Kardiyoloji profesörü olarak hizmet vermektedir.