Karotis arter hastalığı, beyne giden kan akışının daralan boyun damarları nedeniyle kısıtlanmasıdır. Bu durum inme riskini artırır ve kritik olgularda girişimsel tedavi gerekebilir.

Karotis endarterektomi, darlığın cerrahi olarak giderildiği standart yöntemdir. Alternatif olarak karotis stentleme, cerrahiye uygun olmayan hastalarda tercih edilir.

Hangi tedavi yönteminin uygulanacağı, darlığın derecesi, hastanın semptom durumu ve genel sağlık profili ile belirlenir. Erken müdahale, inme riskini belirgin şekilde azaltır.

Tedavi sonrası düzenli doppler ultrason takibi ve risk faktörlerinin kontrolü, yeniden daralma riskini minimize eder. Sigara bırakılması, tansiyon kontrolü ve lipid düşürücü tedavi, uzun dönem başarı için gereklidir.

Group 139117 1 Karotis (Şah Damar) Hastalığına Girişim

Prof. Dr. Tuna Katırcıbaşı

Prof. Dr. Tuna Katırcıbaşı Adana’da kalp ve damar hastalıkları alanında çalışmaktadır.

Adana Kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Tuna Katırcıbaşı halen Adana Medline Hastanesinde çalışmaktadır. Çalıştığı kurum koroner yoğun bakım, koroner angiografi, sanal angiografi, ekokardiyografi, transözefagial ekokardiyografi, 24 saat ritm holter, tansiyon holter gibi tetkikleri yapabilme imkanına sahiptir. 

Hakkımda İletişim

Karotis (Şahdamar) Hastalığı Kimlerde Görülür?

Karotis Sahdamar Hastaligi belirtilerinden biri olan hipertansiyon kontrolu gerceklestirilirken Karotis (Şah Damar) Hastalığına Girişim

Karotis arter hastalığı, yaşla birlikte ortaya çıkan bir hastalıktır ve genellikle 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülür. Ancak, erken yaşlarda da karotis arter hastalığı gelişebilir. Bu nedenle, belirli risk faktörleri olan kişilerde daha erken yaşlarda tarama yapılması önerilir. Risk faktörleri arasında şunlar bulunur:

  1. 50 yaşın üzerinde olanlar
  2. Erkek cinsiyet
  3. Ailede karotis arter hastalığı
  4. Hipertansiyon (yüksek kan basıncı)
  5. Diyabet
  6. Yüksek kolesterol
  7. Sigara içme
  8. Kötü diyet
  9. Düzensiz veya yoksunluklu fiziksel aktivite
  10. Yüksek vücut kitle indeksi (obezite)

Bu risk faktörlerinin birkaçının varlığı, karotis arter hastalığının oluşma riskini artırır. Bu nedenle, risk faktörlerine sahip olan kişilerde daha sık tarama yapılması ve önlem alınması önerilir.

Belirtileri Nelerdir?

Karotis arter hastalığı genellikle belirtisizdir ve çoğu kişi için fark edilmez. Ancak, bazı kişilerde karotis arterlerin daralması veya tıkanması nedeniyle belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler arasında şunlar sayılabilir:

  • Ağrılı veya ağrısız boğazda, yüzde, kulakta veya boyunda ağrı, sızıntı veya karıncalanma duyma
  • Yorgunluk
  • Nefes darlığı
  • Koordinasyon bozukluğu
  • İşitme kaybı
  • Konuşma bozukluğu
  • Görme bozukluğu

Karotis arter tıkanması nedeniyle beyin için yeterli oksijen ve besinlerin taşınması engellendiğinde, inme (beyin kanaması) veya felç gibi ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu belirtiler arasında şunlar sayılabilir:

  • Paraliz veya güçsüzlük, bir taraf vücutta
  • Zayıf görme veya görme kaybı, bir taraf gözde
  • Konuşma bozukluğu veya afazi
  • Denge bozukluğu veya koordinasyon kaybı
  • Baş dönmesi veya denge kaybı

Bu belirtiler, karotis arter hastalığının ciddi bir durum olduğunu gösterir ve acil müdahale gerektirir. Eğer bu belirtileri fark ederseniz hemen bir sağlık profesyoneline başvurmalısınız.

Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Karotis arter hastalığının tedavisi, risk faktörlerinin azaltılması, ilaçlarla tedavi veya cerrahi olarak yapılabilir. Tedavi seçenekleri, hastalığın durumuna, damardaki darlığın derecesine ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişebilir.

  • Risk faktörlerinin azaltılması: Bu tedavi seçeneği, karotis arter hastalığının oluşmasını veya ilerlemesini önlemek için uygulanır. Risk faktörleri arasında hipertansiyon, diyabet, sigara içme, yüksek kolesterol veya ailede kalp veya damar hastalığı gibi faktörler bulunur. Bu faktörlerin azaltılması, karotis arter hastalığının oluşması veya ilerlemesini önleyebilir.
  • İlaçlarla tedavi: Bu tedavi seçeneği, karotis arter hastalığının oluşmasını veya ilerlemesini yavaşlatmak için uygulanır. İlaçlar arasında, kan basıncını düşürmek için ACE inhibitörleri, diüretikler, beta-blokerler veya diğer ilaçlar, kolesterol düşürmek için statinler, plak oluşumunu önlemek için aspirin gibi ilaçlar bulunur.

Girişimsel tedavide iki seçenek mevcuttur. Hastalara ya Karotis Endarterektomi adı verilen kalp ve damar cerrahisi uzmanları tarafından uygulanan, boyunda küçük bir kesi ile yapılan cerrahi bir müdahale ya da anjiyografi odasında kardiyoloji uzmanları ve tarafımca da yapılan karotis arter stentleme tedavisi uygulanır.

Hangi tedavi seçeneğinin hangi hastalar için uygun olduğu hastanın ek hastalıklarının olup olmamasına darlığın ciddiyeti ve boyunda ki seviyesine gibi birçok faktöre göre değişkenlik gösterir. Size uygun tedavi seçeneğini öğrenmek istiyorsanız doktorunuzla görüşmelisiniz.

Karotis arter hangi bölüm bakar?

Karotis arter hangi bölüm bakar sorusu genellikle kafa karıştırabilen bir konudur. Karotis arter hastalığı, beyne oksijen ve besin taşıyan karotis arterlerin daralması, tıkanması veya plak birikmesi ile ilgilidir. Bu hastalığın teşhisi ve tedavisi, kardiyovasküler cerrahi veya nöroloji ve kardiyoloji  gibi uzmanlık alanlarına sahip hastane bölümleri tarafından yapılır.

Karotis arter hastalığına girişim, hastanın durumuna ve tıkanıklık derecesine bağlı olarak, karotis endarterektomi veya karotis stent yerleştirme gibi cerrahi veya invaziv olmayan yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Bu işlemler, uzman doktorlar tarafından gerçekleştirilmelidir. Karotis arter hastalığı, erken teşhis ve tedavi edilmediğinde, beyin hasarı veya inme gibi ciddi sonuçlara yol açabileceğinden, hastaların belirtileri fark etmeleri durumunda hemen bir uzmana başvurmaları önemlidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Karotis darlığı hangi belirtilerle kendini gösterir?

Karotis arter stenozu genellikle belirgin bir semptom göstermez, ancak önemli bir tıkanıklık meydana geldiğinde geçici iskemik atak (TIA) veya inme görülebilir. TIA veya inme belirtileri arasında vücudun bir tarafında aniden zayıflık veya uyuşma, konuşma veya anlamada zorluk, bir gözde ani görme kaybı, baş dönmesi veya şiddetli baş ağrısı yer alır. İskemik inme vakalarının yaklaşık %10 ila %15’i karotis arter stenozu ile ilişkilidir. TIA, gelecekteki bir inme riski hakkında uyarı işareti olarak kabul edilir.

Karotis darlığı için stent uygulaması hangi durumlarda gereklidir?

Karotis arter stenozu olan hastalarda stent yerleştirilmesi (CAS), genellikle %50-%99 arasında daralma olan ve karotis endarterektomisi (CEA) için yüksek cerrahi risk taşıyan hastalar için tercih edilir. Semptomatik stenozu olan ve %50-%99 arasında daralma görülen hastalarda 70 yaş altındaysalar, CAS, CEA’ya alternatif olarak değerlendirilebilir. Ancak asemptomatik hastalarda şu an için CAS önerilmemektedir. CAS ile CEA arasında karar, hasta spesifik faktörler ve tıbbi ekibin uzmanlık seviyesine göre kişiselleştirilmelidir.

Karotis endarterektomi işlemi nasıl yapılır?

Karotis endarterektomisi, beyine giden kan akışını engelleyen plak birikimlerini temizleyerek felç riskini azaltmak için yapılan cerrahi bir işlemdir. Ameliyat, boyundaki karotis damarına yapılan bir kesiyle başlar. Cerrah, damarları açar ve damar içindeki tıkanıklığa neden olan plağı çıkarır. Plağın temizlenmesinin ardından damar, dikiş veya yapay bir malzeme ile onarılır. Bu işlem, beyne giden kan akışını yeniden sağlamak ve felç riskini azaltmak amacıyla yapılır.

Karotis hastalığı felç riskini nasıl artırır?

Karotis arter hastalığı (KAH), karotis arterlerinde aterosklerotik plak birikmesi nedeniyle beyne kan akışını kısıtlayarak inme riskini artırır. Bu durum, iskemik inmelerin yaklaşık %15–20’sinden sorumludur. Stenozun şiddeti ile inme riski arasında doğrudan bir ilişki vardır; Örneğin asemptomatik %80–99 stenozu olan hastalar, ipsilateral inme riski açısından daha yüksek bir risk altındadır. Ayrıca plak özellikleri de inme riskini etkileyebilir; intrakranial karotis arter kalsifikasyonu tüm inmelerin %75’inden sorumlu iken, ekstrakranial karotis arter kalsifikasyonu %25’ini oluşturur. KAH’nin etkili yönetimi, tıbbi tedavi ve revaskülarizasyon dahil olmak üzere, inme riskini azaltmak için büyük önem taşır.

Şah damar hastalığında yaşam tarzı değişikliklerinin önemi nedir?

Karotis arter hastalığının yönetiminde yaşam tarzı değişiklikleri, sigara içme, hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabet, hareketsiz yaşam tarzı ve kötü beslenme alışkanlıkları gibi önemli risk faktörlerini hedefleyerek büyük rol oynamaktadır. Sigara içmenin bırakılması, aterosklerozun ilerlemesini önemli ölçüde azaltarak inme riskini düşürür. Düzenli fiziksel aktivite, özellikle yaşlı yetişkinlerde, karotis arter hastalığının daha düşük görülmesiyle ilişkilendirilmiştir. Meyve, sebze, tam tahıllar ve sağlıklı yağlar açısından zengin bir diyet, aterosklerozun bir göstergesi olan ortak karotis intima-media kalınlığında olumlu değişikliklere yol açabilir. Kan basıncı, kolesterol seviyeleri ve kan şekerinin yaşam tarzı değişiklikleri ile yönetilmesi, karotis arter hastalığı riskini daha da azaltır. Bu müdahaleler, sadece karotis arter hastalığının ilerlemesini yavaşlatmakla kalmaz, aynı zamanda genel kardiyovasküler sağlığı da iyileştirir.

Bu yazımıza puan verin
[Toplam: 0 Ortalama: 0]

Adana'daki Kliniğimizin Konumu

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir